در فرآیندهای حقوقی، افرادی که محکوم به پرداخت مبلغی شدهاند اما توان مالی لازم برای پرداخت یکجای آن را ندارند، میتوانند با ارائه درخواست اعسار از دادگاه بخواهند که یا از پرداخت هزینههای دادرسی معاف شوند یا مبلغ محکومبه را به صورت اقساطی پرداخت کنند. این درخواست برای افرادی که با مشکلات مالی مواجهاند، یک راهکار قانونی جهت جلوگیری از اجرای حکم جلب یا مصادره اموال محسوب میشود. در این مقاله، به بررسی کامل متن درخواست اعسار، شرایط تقسیط بدهی، نمونه دادخواست اعسار از پرداخت محکومبه و فرم دادخواست اعسار از هزینه دادرسی خواهیم پرداخت. همچنین نقش وکیل احسان فرزادیفر، از بهترین وکلای کرمان، در تنظیم این نوع درخواستها بررسی خواهد شد.
Table of Contents
Toggleدرخواست اعسار چیست؟
اعسار به معنای ناتوانی مالی در پرداخت یکجای مبلغ محکومبه یا هزینههای دادرسی است. قانونگذار برای حمایت از افرادی که به دلایل مختلف دچار مشکلات مالی شدهاند، امکان ارائه درخواست اعسار را پیشبینی کرده است. این درخواست میتواند شامل دو نوع باشد:
اعسار از پرداخت محکومبه
در این نوع اعسار، فرد محکومعلیه ادعا میکند که توانایی پرداخت مبلغی که در حکم دادگاه علیه او صادر شده است را ندارد و تقاضای تقسیط آن را دارد.اعسار از هزینه دادرسی
به موجب ماده 504 قانون آیین دادرسی مدنی زمانی که فرد برای طرح دعوا یا دفاع از خود توان پرداخت هزینههای دادرسی را نداشته باشد، میتواند درخواست اعسار از هزینه دادرسی بدهد تا این هزینه از او دریافت نشود.
شرایط پذیرش درخواست اعسار
برای اینکه دادگاه درخواست اعسار را بپذیرد، فرد باید شرایط زیر را داشته باشد:
- عدم توانایی مالی برای پرداخت بدهی یا هزینه دادرسی
- ارائه شهادت دو شاهد معتبر که تأیید کنند فرد توانایی مالی ندارد
- بررسی سوابق مالی و اموالی که به نام فرد ثبت شده است
- نداشتن درآمد کافی برای پرداخت محکومبه بدون ایجاد مشقت شدید
- عدم داشتن اموال قابل توقیف جهت اجرای حکم
متن درخواست اعسار
برای تنظیم متن درخواست اعسار، باید مواردی همچون اطلاعات فردی، میزان بدهی، دلایل ناتوانی مالی و مستندات مربوطه ذکر شود. یک نمونه متن درخواست اعسار به شرح زیر است:
بسمهتعالی
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی ...
با سلام و احترام
اینجانب ... (نام و نام خانوادگی)، فرزند ...، به شماره ملی ...، به استحضار میرساند که در پرونده شماره ... محکوم به پرداخت مبلغ ... ریال شدهام. نظر به اینکه توانایی مالی کافی برای پرداخت یکجای این مبلغ ندارم و پرداخت آن موجب مشقت شدید برای اینجانب خواهد شد، درخواست اعسار و تقسیط بدهی خود را به استناد ماده 3 قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی تقدیم حضور مینمایم.
لذا تقاضا دارم ضمن بررسی مستندات و استماع شهادت شهود، حکم به پذیرش اعسار اینجانب صادر فرمایید.
با تشکر
امضاء: ...
تقسیط بدهی و نحوه تعیین اقساط
در صورتی که دادگاه اعسار فرد را تأیید کند، معمولاً مبلغ محکومبه را تقسیط میکند. این تقسیط بر اساس شرایط مالی فرد و مستندات ارائهشده تعیین میشود. برخی از معیارهای تعیین اقساط عبارتاند از:
- میزان درآمد ماهانه فرد
- هزینههای ضروری زندگی (مسکن، خوراک، درمان و …)
- تعداد افراد تحت تکفل
- میزان بدهیهای دیگر
- امکان پرداخت پیشپرداخت اولیه
مثلاً دادگاه ممکن است حکم دهد که فرد باید 10 درصد مبلغ را ابتدا پرداخت کرده و مابقی را طی 24 قسط ماهانه بپردازد.
نمونه دادخواست اعسار از پرداخت محکومبه
مشخصات طرفین:
نام و نام خانوادگی خواهان: ...
نام و نام خانوادگی خوانده: ...
موضوع: دادخواست اعسار از پرداخت محکومبه
ریاست محترم دادگاه
اینجانب ... به شماره ملی ...، به موجب رأی صادره از شعبه ... دادگاه محترم، محکوم به پرداخت مبلغ ... ریال شدهام. از آنجایی که توانایی مالی لازم برای پرداخت یکجای این مبلغ را ندارم و پرداخت آن موجب مشقت شدید خواهد شد، درخواست اعسار و تقسیط بدهی خود را اعلام میدارم.
با توجه به شهادت شهود و مستندات پیوست، از دادگاه محترم تقاضا دارم ضمن بررسی شرایط اینجانب، نسبت به صدور حکم اعسار و تقسیط محکومبه اقدام فرمایید.
با تشکر
امضاء و تاریخ: ...
فرم دادخواست اعسار از هزینه دادرسی
در صورتی که فرد توان پرداخت هزینههای دادرسی را نداشته باشد، میتواند از طریق فرم مخصوصی که توسط دادگاه تهیه شده است، درخواست خود را ثبت کند. این فرم شامل اطلاعات زیر است:
- مشخصات کامل فردی
- میزان هزینه دادرسی مورد درخواست
- دلایل عدم توانایی مالی
- مشخصات شهود و مستندات مالی
این فرم باید به همراه مدارک هویتی و گواهیهای مالی ضمیمه شود و در دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت گردد.
نقش وکیل در تنظیم و پیگیری درخواست اعسار
تنظیم یک دادخواست صحیح و ارائه مستندات قوی، تأثیر بسیار زیادی در پذیرش اعسار دارد. وکیل احسان فرزادیفر، به عنوان یکی از بهترین وکلای کرمان، میتواند در موارد زیر به افراد کمک کند:
- تنظیم دقیق متن دادخواست اعسار
- ارائه مشاوره در خصوص تهیه مستندات و شهادت شهود
- دفاع از حقوق موکل در دادگاه و پیگیری روند حقوقی
- جلوگیری از رد شدن درخواست اعسار به دلیل نقص مدارک
- ارائه راهکارهای قانونی برای کاهش مبلغ اقساط و شرایط پرداخت
نتیجهگیری
اعسار از پرداخت محکومبه یا هزینه دادرسی، یک راهکار قانونی است که به افراد ناتوان از پرداخت کمک میکند تا از اجرای حکم جلب یا ایجاد مشکلات مالی شدید جلوگیری کنند. تنظیم یک متن درخواست اعسار حرفهای و ارائه مستندات معتبر، احتمال پذیرش درخواست را افزایش میدهد. کمک گرفتن از وکیل احسان فرزادیفر میتواند به افراد در این مسیر کمک کند و موجب تسریع در روند رسیدگی و دریافت نتیجه مطلوب شود.




1 دیدگاه دربارهٔ «درخواست اعسار چیست؟;